ေလျခဴ၊ ေလာင္ဂန္၊ တ႐ုတ္ဇီးသီး

ေလျခဴ၊ ေလာင္ဂန္၊ တ႐ုတ္ဇီးသီး
*************************************

စစ္ကုိင္းကုိေရာက္ေတာ့ တစ္ၿမိဳ႕လုံး သရက္ပင္ျမင္ရဖုိ႔မေျပာနဲ႔ ေလျခဴ (ေလာင္ဂန္) ပင္ေတြခ်ည္းပဲ ေတြ႕ရမွာပဲ ... ဒီအပင္ေတြဟာ ဒီ စစ္ကုိင္းလုိရာသီဥတုမွာျဖစ္ပါလားလုိ႔ မ်က္ျမင္ေတြ႕မွပဲ အ့ံၾသမိေတာ့တယ္ ... ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ အိမ္နီးနားခ်င္းတ႐ုတ္ေတြ ဝယ္စားၾကတဲ့အခါ ကုိယ့္ကုိလည္း မၾကာမၾကာေကၽြးလုိ႔ စားဖူးေပမယ့္ ဒီအသီးဟာ တ႐ုတ္ျပည္ကလာတဲ့အသီးလုိ႔ပဲ စိတ္မွာစြဲေနတယ္ ... နာမည္ကလည္း တ႐ုတ္ဇီးသီးလုိ႔ ေျပာေျပာေနၾကေတာ့ ဟုတ္မွာပါပဲေလလို႔ ထင္ရတာေပါ့ ... တကယ္တမ္းက်ေတာ့ မူလေဒသစာရင္းကို အင္တာနက္မွာေလ့လာရေတာ့မွ ျမန္မာ၊ တ႐ုတ္ေတာင္ပုိင္း၊ အိႏၵိယအေနာက္ေတာင္ပုိင္း၊ သီရိလကၤာနဲ႔ အင္ဒုိခ်ဳိင္းနားေဒသမ်ားလုိ႔ ေဖာ္ျပထားတာေတြ႕ရတယ္ ...

တ႐ုတ္ေတြက လုန္ = နဂါး၊ အန္း = မ်က္လုံး (နဂါးမ်က္လုံးအသီး) လုိ႔ ေခၚၿပီး အဲဒီ လုန္အန္းဆုိတဲ့စကားကုိ ျမန္မာေတြက ေလာင္ဂန္လုိ႔ သမုတ္လုိက္ၾကတာေပါ့ ... အမွန္မွာ ျမန္မာအမည္ ေလျခဴပင္ ေလျခဴသီးလုိ႔အေခၚရွိေပမယ့္ ဒီကေန႔ေတာ့ ေလာင္ဂန္သီးလုိ႔ပဲ အေျပာတြင္က်ယ္သြားၿပီ ... တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ ေဆးက်မ္းအလုိအရျဖစ္ျဖစ္ ေခတ္သစ္အသီးအႏွံသုေတသနစစ္တမ္းေတြအရျဖစ္ျဖစ္ ေလာင္ဂန္မွာပါတဲ့ အာဟာရေတြဟာ က်န္းမာေရးအတြက္အေတာ္ကေလး အေထာက္အကူျပဳတယ္လုိ႔ေဖာ္ျပၾကတယ္ ... တ႐ုတ္အယူအရ ေနာက္တစ္မ်ဳိးကေတာ့ ဒီနဂါးမ်က္လုံးကုိ အသီးေပၚတဲ့အခ်ိန္မွာ အနည္းဆုံးတစ္ခါေတာ့စားရမယ္ ... ဒါမွ တစ္ႏွစ္ပတ္လုံးက်န္းမာေရးေကာင္းၿပီး လာဘ္လာဘေတြလည္း႐ႊင္မယ္လုိ႔ ဆုိသတဲ့ ... နဂါးဟာ တန္ခုိးႀကီးတယ္လုိ႔ အယူရွိၾကတာကုိး ... နဂါးမ်က္လုံးကုိစားရတယ္ဆုိရင္ စားတဲ့သူလည္း တန္ခုိးထြားမယ္လုိ႔ ဆင့္ကဲအယူရွိတာျဖစ္မယ္ ... ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေလာင္ဂန္သီးဟာ အစာအိမ္ေရာဂါ၊ အိပ္မေပ်ာ္တဲ့ေရာဂါ၊ ေသြးေလေျခာက္ျခားစိတ္က်ေရာဂါ၊ အစာမ်ဳိလမ္းေၾကာင္းေရာဂါေတြကို သက္သာေစတဲ့အျပင္ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ ေသြးလွည့္ပတ္မႈစနစ္ကုိေကာင္းမြန္ေစၿပီး အာ႐ုံေၾကာစနစ္ေတြကိုလည္း ႏုိးၾကားေစသတဲ့ ... ေလာင္ဂန္ေတာ္နစ္အားေဆးရည္အျပင္ အိပ္မေပ်ာ္ေရာဂါနဲ႔ စုိးရိမ္ေၾကာင့္က်လြန္ေရာဂါခံစားေနရတဲ့ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာေရာဂါသည္ေတြအတြက္လည္း ေဆးဝါးအျဖစ္အသုံးျပဳႏုိင္ေသးတယ္ ... ဒီလုိဆုိရင္ ျမန္မာတုိင္းရင္းေဆးအလုိအရ သည္းေခ်ကုိ ေအးေစၿပီး စိတ္ႏွလုံးကုိၿငိမ္းခ်မ္းေစမယ့္ အသီးအႏွံတစ္မ်ဳိးလုိ႔ ဆုိရမွာပဲ ... ထူးထူးျခားျခား ဗီယက္နမ္ေတြကေတာ့ ေလာင္ဂန္အေစ့ကုိ ေႁမြကိုက္တဲ့အခါမွာ ေဆးဝါးအျဖစ္သုံးတယ္လုိ႔လည္း ေလ့လာရျပန္တယ္ ... ဘယ္လုိသုံးသလဲဆုိတာ အေသးစိတ္ေတာ့မသိဘူး ... ဒါေလာက္ကေလးဖတ္ၿပီး ေႁမြကုိက္လုိ႔ေလာင္ဂန္အေစ့ကုိ ဝါးစားတာတုိ႔ ေသြးလိမ္းတာတုိ႔ ေထြးၿပီးအနာေပၚသိပ္တာတုိ႔လုပ္လုိ႔ ေႁမြဆိပ္တက္ေသရင္ က်ေနာ့္အျပစ္မဟုတ္ဘူးေနာ္ ...

ဒီကေန႔ ေလာင္ဂန္နဲ႔စီးပြားျဖစ္ေနတဲ့ႏုိင္ငံေတြက ထုိင္း၊ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္ (ဟာဝုိင္အီ၊ ဖေလာ္ရီဒါ) တုိ႔ပဲ ... က်ေနာ္တုိ႔ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စစ္ကုိင္းတစ္ၿမိဳ႕တည္းမွာပဲ စီးပြါးျဖစ္ေလာက္ေအာင္ စုိက္ပ်ဳိးတာေတြ႕ရတယ္ ... စစ္ကုိင္းသီးက ထုိင္းထက္ ၁ လခြဲေလာက္ ေစာသီးတယ္ ... ေမလအလယ္ေလာက္ကေန ဇြန္လအကုန္ေလာက္အထိ အသီးထြက္တယ္ ... ထုိင္းက ဇြန္၊ ဇူလုိင္ေလာက္မွ လႈိင္လႈိင္ေပါတယ္ ... ျမန္မာက ေစာေစာထြက္တာမုိ႔ ကမၻာ့သီးႏွံေစ်းကြက္မွာ လက္ဦးမႈရႏုိင္ေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာကုိတင္ပုိ႔ေရာင္းခ်ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ တယ္ၿပီးမစိုက္ႏုိင္ေသးဘူး ... စစ္ကုိင္းကထြက္သမွ် တ႐ုတ္ဝယ္လက္က အလုံးအရင္းနဲ႔ဝယ္ေလ့ရွိတယ္ ... အ႐ြယ္ေရာက္တဲ့ ေလာင္ဂန္ပင္တစ္ပင္ကေန အသီးခ်ိန္ ကီလုိ ၂၀၀ ေက်ာ္ရႏုိင္တယ္ ... မစုိက္ေသးဘဲ ဝင္ေငြအေၾကာင္းက သိခ်င္လာၿပီမဟုတ္လား ... ၂၀ ေပ x ၂၅ ေပ ပင္ျခားတန္းျခားစနစ္နဲ႔စုိက္ရင္ တစ္ဧကကုိ ၈၇ ပင္ အနည္းဆုံးဝင္မွာျဖစ္ၿပီး ... အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးသား တစ္ပင္ကုိ ကီလုိ ၂၀၀ သီးတယ္ ... အပင္ ၈၇ ပင္ဆုိရင္ ကီလုိ ၁၇၀၀၀ ေက်ာ္ေပါ့ ... ထားပါေတာ့ ကီလုိ ၁၀၀၀၀ ဆုိရင္ တစ္ကီလုိ ဒီကေန႔ထုိင္းဘတ္နဲ႔ ၃၀ ဘတ္ ၄၀ ဘတ္ရတယ္ဆုိပါစုိ႔ ... တစ္ဧက ဘတ္ ၄ သိန္း ... ျမန္မာေငြသင့္ရင္ သိန္း ၁၂၀ ဝန္းက်င္ေပါ့ ... တြက္ေရးကေတာ့ စက္သူေဌးေနာ့္ ... ရမ္းသမ္းေတာ့ မလုပ္ၾကနဲ႔ဦး ... ဒါေပမယ့္ ဒီႏွစ္ေလာင္ဂန္ေစ်းက တစ္ပိသာအားျဖင့္ ျမန္မာေငြ ၄၀၀၀ က်ပ္ ... တစ္ဧက ပိသာကုန္ခ်ိန္ ၆၀၀၀ (ကီလိုတစ္ေသာင္း) ထြက္ရင္ သိန္း ၂၄၀ ... အင္း ... ျမန္မာေစ်းက တြက္ေခ်ပုိကုိက္သလုိလုိေပါ့ ... ဒါက ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္မႈပါ ... စနစ္တက်စုိက္ပ်ဳိးမွ ... စနစ္တက်ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မွ ... ေစ်းကြက္က အာမခံႏုိင္မႈရွိပါမွ ...

ေလာင္ဂန္က အပူခ်ိန္ ၄၀ ဖာရင္ဟုိက္ကေန ၉၅ ဖာရင္ဟုိက္အၾကား၊ မုိးေရခ်ိန္ ၄၅ လကၼမွသည္ ၇၅ လကၼဝန္းက်င္ (မုိးသိပ္မ်ားရင္မႀကိဳက္ဘူးဆုိတဲ့သေဘာ) ... ပင္လယ္အျမင့္ေပ ၃၀၀၀ ေအာက္၊ ေျမခ်ဥ္ကိန္း ၅.၅ ကေန ၇.၅ အၾကား၊ ေျမအမ်ဳိးအစား သဲဆန္ေျမ၊ သဲႏုန္းေျမ၊ ေက်ာက္ေရာသဲဆန္ေျမ (ေက်ာက္ေတာင္ကုန္းေတြမဟုတ္) ... အငန္ဓါတ္မရွိတဲ့ေျမ၊ ေရဆင္းေကာင္းၿပီး စုိထုိင္းဆကုိထိန္းထားေပးႏုိင္တဲ့ေျမအမ်ဳိးအစားကို ပုိၿပီးႏွစ္သက္ပါတယ္ ... သူက လုိင္ခ်ီးနဲ႔ ၾကက္ေမာက္မိသားစုမ်ဳိးႏြယ္မုိ႔ လုိင္ခ်ီး ၾကက္ေမာက္ျဖစ္ထြန္းတဲ့ေဒသေတြမွာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာရင္ရပါတယ္ ... လုိင္ခ်ီးနဲ႔ၾကက္ေမာက္က မုိးမ်ားၿပီး ေအးတဲ့ဒဏ္ကုိခံႏုိင္ရည္ရွိၿပီး ေလာင္ဂန္က အပူႀကိဳက္ပုံရပါတယ္ ... ေလာင္ဂန္မ်ဳိးကုိ ကုိင္းထုပ္စည္းမ်ဳိးပြားပင္ကုိစုိက္တာ အသီးျမန္ျမန္ရႏုိင္တယ္ ... အေစ့ပ်ဳိးက ၅ ႏွစ္ေက်ာ္မွ ပန္းျပၿပီးသီးလိမ့္မယ္ ... ေတာင္ငူက အိမ္စုိက္ပင္တစ္ပင္ကေတာ့ အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္မွသီးတယ္ ... တ႐ုတ္အဖုိးႀကီး သူစားတဲ့အေစ့ကုိစုိက္ထားတာ “ေမာ္စင္ေရ ... အီရိပ္ကေလာ့ အေတာ္ေကာင္းလယ္ကြာ အတက္ႏွီဆယ္ေက်ာ္လယ္ေနာ္ ... အီခုမွပဲ အသီးခ်ားရေတာ့လယ္ကြာ ... ေရာ့ခ်ားခ်ား ...” တဲ့ ... အိမ္စုိက္ပင္ျဖစ္လုိ႔ အလင္းေရာင္ ေလဝင္ေလထြက္ ေျမဆီၾသဇာနဲ႔ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈမရလုိ႔ ဒါမွမဟုတ္ သူနဲ႔သင့္ေတာ္တဲ့ေျမအမ်ဳိးအစားမဟုတ္လုိ႔ ဒီေလာက္ၾကာသြားတာျဖစ္ႏုိင္တယ္ ... ေရသြင္းေရေပးစနစ္၊ လုိအပ္တဲ့ေျမၾသဇာ၊ ကုိင္းျဖတ္ကုိင္းညႇပ္စနစ္၊ ခပ္စိတ္စိတ္စုိက္ အသီးနည္းနည္းယူစနစ္ စသည္ျဖင့္ ေခတ္သစ္စုိက္ပ်ဳိးေရးနည္းပညာေတြနဲ႔စုိက္ပ်ဳိးရင္ ေသခ်ာေပါက္ စီးပြားျဖစ္ေအာင္ျမင္မွာပဲ ...

ဒီေတာ့ စုိက္မယ္ဆုိရင္ အခ်က္အလက္ျပည့္စုံေအာင္ေလ့လာသင့္တယ္ ... ေအာက္ဆုံးမွာ ကုိးကားလင့္ေတြေပးထားပါတယ္ ... ဘာသာျပန္သင့္တာျပန္ ... ေလ့လာသင့္တာ ေလ့လာၾကပါဦး ...

ေလာင္ဂန္စုိက္သင့္တယ္လုိ႔ေတာ့ အထူးအႀကံျပဳခ်င္တယ္ ... ျမန္မာျပည္ ေဒသအေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ကုိက္ညီမယ္လုိ႔ထင္တယ္ ... သရက္ကုိ က်ေနာ္တုိ႔အားထားစုိက္ပ်ဳိးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ေလာင္ဂန္ကုိလည္း စီးပြါးျဖစ္အားထည့္စုိက္ပ်ဳိးသင့္တယ္ ... သီးႏွံတစ္ခုတည္းကုိေဇာင္းေပးၿပီး ဖိစုိက္ေနရင္ ေစ်းကြက္မွာ လိပ္ခဲတည္းလဲျဖစ္ႏုိင္တယ္ ... ေလာင္ဂန္ကုိ ထုိင္း တ႐ုတ္ အပါအဝင္ အေနာက္ႏုိင္ငံအားလုံး မက္မက္ေမာေမာစားၾကေပမယ့္ ေလာင္ဂန္မ်ားမ်ားစားစားစုိက္ဖုိ႔ ပထဝီအေနအထား အားနည္းခ်က္ေတြရွိတယ္ ... ေလာင္ဂန္က Ever Green လုိ႔ေျပာရမယ့္ တစ္ႏွစ္ပတ္လုံးစိမ္းေနတဲ့ အ႐ြက္ေတြနဲ႔ အရိပ္ကလည္း ေအးျမတယ္ ... ဒီေတာ့ စီးပြါးလည္းျဖစ္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကုိလည္း ျပဳျပင္ၿပီးသားျဖစ္ေစႏုိင္တယ္ ... မုိးနည္း မိုးအသင့္အတင့္ေဒသေတြနဲ႔ ကုိက္ညီတာေၾကာင့္ အေတာ္အက်ဳိးရွိေစႏုိင္ပါတယ္ ...။

ကုိးကား -
ေဒါက္တာခ်စ္ “လိေမၼာ္ႏွင့္ႏွစ္ရွည္သီးပင္စုိက္ပ်ဳိးေရး”
https://en.wikipedia.org/wiki/Longan
http://edis.ifas.ufl.edu/mg049
www.naturalfoodbenefits.com/display.asp?CAT=1&ID=30
http://www.huffingtonpost.com/…/lychee-rambutan-and-longan_…

ျမန္မာျပည္ စိမ္းလန္းသာယာပါေစ
ကုိဇင္ အဓိပတိပစၥေယာ
၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ (၈) ရက္။